Karar No:69/B/1990, 69/C/1990, 69/E/1990
Seçim ve Halkoylaması Yasası Madde No:SHY. Md. 167
Karar Konusu:BİR GAZETENİN 1976 SEÇİM VE HALKOYLAMASI YASASINA AYKIRI YAYIN YAPTIĞI HAKKINDAKİ ŞİKÂYETTE, ŞİKÂYET KONUSU YAYININ GAZETENİN HANGİ SAYFA VE SÜTUNDA YER ALDIĞI BELİRTİLMEMEKLE BİRLİKTE GAZETENİN İLK SAYFASINDA GÖZE ÇARPACAK ŞEKİLDE SEÇİMİ ETKİLEMEYE YÖNELİK PROPAGANDA NİTELİKLİ OLDUĞUNUN AÇIKÇA GÖRÜLMESİ DURUMUNDA KONU GAZETE HAKKINDA İŞLEM YAPILABİLİR.
KURUL, BÖYLE BİR ŞİKÂYET ÜZERİNE EVRAK ÜZERİNDE İNCELEME YAPAR VE İCAP ETTİĞİ VEYA UYGUN GÖRDÜĞÜ HALLERDE TÜM SORUŞTURMA VE İNCELEME İŞLEMLERİNİ DE YAPAR.
BİR GAZETENİN YASAKLANMASI VEYA TOPLATTIRILMASI HAKKINDA ALINAN KARARIN, UYGULAMAYA KONMAZDAN ÖNCE, İLGİLİ GAZETE SAHİPLERİNE TEBLİĞ EDİLMESİNİ VEYA BİLDİRİLMESİNİ ÖNGÖREN YASAL KURAL VEYA GEÇMİŞ UYGULAMA YOKTUR.
TOPLATTIRILAN GAZETELER OY VERME SÜRESİ SONUNDA SAHİPLERİNE İADE EDİLEBİLİR.
Karar Özeti:Bağımsız Cumhurbaşkanı adayı İsmail Bozkurt’un
temsilcisinden alınan 22.4.1990 tarihli yazıda, 1976 Seçim ve Halkoylaması Yasasının 73/1 ve 187. maddelerine aykırı olarak “Kıbrıs” Gazetesi vasıtası ile yayın yapıldığı, propaganda tarihinin başladığı günden beri Rauf R. Denktaş’tan yana tavır koyan söz konusu gazetenin halen satılmakta ve/veya dağıtımının yapılmakta olduğu belirtilerek, Yüksek Seçim Kurulunca söz konusu gazetenin dağıtımının ve/veya satışının ve/veya yapıştırılmasının ve/veya asılmasının engellenmesi için karar verilmesi istenmiştir.
Konu görüşüldü ve gereği düşünüldü:
Konu şikâyet yazısında gazetenin hangi
sayfasının hangi sütununda şikâyet konusu edilen yazının bulunduğu bahsedilmemekle birlikte sözü edilen gazetenin ilk sayfasında göze çarpacak şekilde “Denktaş’a karşı C.T.P. ile birleştik” başlıklı yazının ve onun hemen üstündeki yazının bugün yapılmakta olan seçimi etkilemeye yönelik propaganda nitelikli olduğu açıkça görülmektedir.
Sonuç olarak;
1. Sözü edilen gazetenin seçim
oylamasının sonuna değin dağıtılmasının yasaklanmasına; ve
2. Gazetenin evlere dağıtılan nüshaları dışında dağıtılan nüshalarının bayilerden, tevziatçılardan ve toplu veya sair şekilde bulundukları
yerlerden toplattırılması için Polis Genel Müdürlüğüne gereken yazının ivedilikle gönderilmesine,
oyçokluğu ile karar verildi.
(Karar No. 69/B/1990)
Kıbrıs Gazetesi yazı işleri müdürü Süleyman Ergüçlü’den alınan 22.4.1990 tarihli yazıda Kıbrıs Gazetesinin bugünkü sayısının toplatıldığına veya yasaklandığına dair haberler almakta oldukları, böyle bir kararın kendilerine tebliğ edilmediği, hangi yetkili makam tarafından alındığından haberleri olmadığı ve kendilerine bu konuda söz ve savunma hakkı tanınmamış olduğu belirtilerek Kıbrıs Gazetesi hakkında yapılan uygulamanın önlenmesi talep edilmektedir.
Konu görüşüldü ve gereği düşünüldü:
1. Konu gazetenin bugünkü sayısının yasaklanması ve toplattırılması hakkındaki karar 1976 Seçim ve Halkoylaması Yasasının ilgili maddelerine ve şimdiye kadarki uygulamaya uygun olarak Yüksek Seçim Kurulu tarafından alınmıştır;
2. Böyle bir meselede Yüksek Seçim Kurulu, evrak üzerinde incelemeler yapar. Yüksek Seçim Kurulu, icap ettiği veya uygun gördüğü hallerde, tüm soruşturma ve inceleme işlemlerini de yapar. Bu meselede Yüksek Seçim Kurulu kendisine sunulan evrak üzerinde karar almağı yeterli bulduğundan gazete sahibine söz hakkı tanımağı gereksiz görmüştür;
3. Böyle bir kararın, uygulamaya konmazdan
önce, ilgili gazetenin sahiplerine tebliğ edilmesini veya bildirilemsini öngören yasal kural veya geçmiş uygulama mevcut değildir.
Yukarıda belirtilenler ışığında kararın gözden geçirilip değiştirilmesine bir neden olmadığına oybirliği ile karar verildi. (Karar No. 69/C/1990)
Bugün Yüksek Seçim Kurulu tarafından yasaklanan ve toplattırılması için karar alınan Kıbrıs Gazetesinin 50 nüshası polis tarafından toplatılıp alıkonmuştur. Şimdi polis genel müdürlüğü, oy verme süresi tamamlanmış olduğuna göre alıkonan bu nüshaların ne yapılacağını Genel Sekreter vasıtası ile Kuruldan sormuştur.
Konu görüşüldü ve toplattırılan Kıbrıs Gazetesinin nüshalarından 1 tanesinin alıkonmasına ve diğerlerinin, gerekli tutanak tutulmak koşulu ile, sahiplerine iade edilmesine oyçokluğu ile karar verildi. (Karar No.69/E/1990)